Co to jest nazwa własna?

Nazwa własna to nazwa, która opisuje lub identyfikuje jakiś indywidualny przedmiot, instytucje, czy też osobę. Przeciwieństwem nazwy własnej jest nazwa pospolita, która odnosi się do ogółu jakiś przedmiotów o podobnych cechach (np. farby). Nazwy własne zapisujemy wielką literą.

Przykład I: Myszka Miki – nazwa własna; myszka – nazwa pospolita.

Przykład II: wyścig Tour de Pologne – słowo wyścig stanowi wyraz pospolity, z kolei nazwa wyścigu to już nazwa własna.

Problemy z poprawnym zapisem nazw własnych

Bardzo często można spotkać się z problemami, które dotyczą zapisu wieloczłonowych nazw własnych. Jeżeli chodzi o wieloczłonowe nazwy geograficzne, to zasady ich zapisu zostały przedstawione poniżej:

1. Jeżeli nazwa geograficzna jest dwuczłonowa, a drugi wyraz nazwy stanowi rzeczownik, który jest mianownikiem i równocześnie nie odmienia się, to wówczas pierwszy wyraz pisany będzie małą literą, a drugi dużą, np. pustynia Sahara, przylądek Canaveral.

2. Jeżeli nazwa geograficzna jest dwuczłonowa, a drugi wyraz nazwy stanowi rzeczownik odmieniony w dopełniaczu lub przymiotnik odmieniony w mianowniku, wówczas oba te wyrazy zapisujemy dużą literą, np. Wyżyna Śląska, Góra Świętej Anny.

W przypadku zapisu nazw wieloczłonowych obiektów, czy też przeróżnych lokali, odpowiedni zapis najczęściej zależy od kontekstu. Jeżeli jesteśmy w stanie zapisać daną nazwę za pomocą tylko jednego człona, wówczas słowo, które możemy opuścić będzie pisane małą literą. Jeżeli jednak nie da się rozdzielić członów, oba wyrazy będą pisane wielką literą, np. kawiarnia Zielona, ale Hotel Górski.

Możemy również skorzystać z prostszej możliwości zapisu takich nazw, np: hotel „Białka”, kawiarnia „Zielona”.

Nazwy produktów spożywczych, czy marek to również nazwy własne. Jeżeli jednak użycie tych nazw ma wydźwięk pospolity, wówczas nazwę tą zapisujemy małą literą, np. Jeżdzę seatem. W przypadku jednak, gdy podkreślamy nazwę danej firmy, nazwę własną zapisujemy wielką literą, np. Kupiłam samochód marki „Ford”.

Na jakie grupy dzielimy nazwy własne?

1. Antroponimy – nazwy osobowe, dotyczą one przede wszystkim ludzi, jakichkolwiek postaci fikcyjnych itd, np. Kinga, Kowalska, Piotruś Pan.

2. Toponimy – nazwy własne, które dotyczą miejsc, obiektów, np. Dolina Śmierci, rzeka Wisła.

Zastosowanie w praktyce, czyli dyktanda ortograficzne:

• Dyktanda na pisownię wyrazów wielką i małą literą