Szczegółowe streszczenie „Trzech Muszkieterów” Alexandre’a Dumasa stanowi nieocenioną pomoc podczas przygotowań do egzaminów, sprawdzianów i kartkówek. Dostarcza ono nie tylko informacji o kluczowych wydarzeniach, ale również o subtelnym kontekście i złożonych relacjach między bohaterami, co pozwala na pełniejsze zrozumienie dzieła. Przez to, szczegółowe streszczenie jest niezastąpionym narzędziem umożliwiającym efektywną naukę i przygotowanie do egzaminów z literatury.

Jesteśmy we Francji, w roku 1625. Królem jest Ludwik XIII, ale prawdziwą władzę sprawuje żądny władzy kardynał Richelieu. W tym czasie osiemnastoletni Gaskończyk o imieniu d’Artagnan opuszcza swoje rodzinne Tarbes i wyrusza do Paryża, aby dołączyć do elitarnego oddziału muszkieterów królewskich. Przed wyjazdem matka przekazuje mu przepis na maść leczącą wszystkie rany, a ojciec wręcza mu szpadę, list polecający do kapitana muszkieterów de Tréville’a oraz polecenie, by stawić czoła każdemu, kto go obrazi.

W czasie podróży do Paryża, d’Artagnan zatrzymuje się w małym miasteczku Meung. Tam napotyka człowieka, który drwi z jego konia. Młodzieniec próbuje rozpocząć pojedynek, jednak nieznajomy nie chce walczyć i wysyła swoich ludzi, aby pobili d’Artagnana. Chłopak zostaje zraniony, a jego ojcowska szpada zostaje złamana. W dodatku tajemniczy człowiek kradnie list polecający do kapitana.

Nieznajomy spotyka się potem z pewną równie tajemniczą kobietą, znaną jako Milady. W międzyczasie d’Artagnan dociera do Paryża i udaje się do pana de Tréville’a, aby przekonać go do przyjęcia go do muszkieterów. Kapitan nie wierzy chłopakowi w pierwszej chwili i przypomina mu, że muszkieterami mogą zostać tylko ci, którzy służą królowi przez dwa lata lub wykazują się czymś nadzwyczajnym.

W tym samym czasie muszkieterowie Portos i Aramis, a później również Atos, składają raport kapitanowi de Tréville z ostatniej burdy, w której walczyli z gwardzistami kardynała. W wyniku starcia zginęło dwóch muszkieterów, a Aramis zabił jednego gwardzistę. 

W międzyczasie d’Artagnan dostrzega przez okno tę samą osobę, która pobiła go w karczmie w Meung. Bez namysłu goni go i przypadkowo zderza się z Atosem, raniąc go w ramie. Następnie potrąca Portosa, niszcząc jego pas i odkrywając, że nie był on wykonany z prawdziwego złota. Na koniec wskazuje Aramisowi, jak deptał on chusteczkę swojej dawnej kochanki, co publicznie upokarza go przed innymi muszkieterami.

Wówczas wszyscy trzej, Portos, Aramis i Atos, którzy okazują się być lojalnymi przyjaciółmi, wyzywają d’Artagnana na pojedynek.

Po nieudanym pojedynku, d’Artagnan miał zamiar stanąć do walki z Atosem, który miał Portosa i Aramisa jako swoich sekundantów. Jednak przed rozpoczęciem pojedynku do miejsca walki przybywają członkowie konkurencyjnej jednostki – gwardzistów kardynalskich – pod dowództwem pana Jussaca, który poprzedniego dnia pobił muszkieterów. Dochodzi do starcia pomiędzy muszkieterami, a gwardzistami.

W trakcie starcia d’Artagnan zaskakuje wszystkich, biorąc stronę muszkieterów zamiast walczyć z nimi. Jego odwaga i umiejętności przyczyniają się do pokonania gwardzistów kardynalskich. To osiągnięcie zapewnia mu prawo do dołączenia do gwardzistów, którzy przygotowują się do zostania muszkieterami, oraz zdobywa przyjaźń Atosa, Portosa i Aramisa.

Kardynał Richelieu składa skargę na muszkieterów, ale kapitan de Tréville stanowczo broni swoich podopiecznych. Król Ludwik XIII jest zainteresowany młodym d’Artagnanem i nakazuje wezwać go oraz jego trzech przyjaciół. Następnego dnia, podczas meczu tenisa, dochodzi do starcia między muszkieterami, a ludźmi kardynała. Król jest oburzony postępowaniem muszkieterów, jednocześnie jednak fascynuje go młody d’Artagnan.

Kapitan de Tréville ponownie broni muszkieterów, co skutkuje tym, że król wzywa całą czwórkę do siebie. Jako dowód uznania, król wręcza im czterdzieści pistoli (moneta hiszpańska), które przyjaciele równo dzielą na cztery części. Dodatkowo, król przyjmuje d’Artagnana do pałacowej gwardii, gdzie chłopak ma odsłużyć dwa lata i zostać pełnoprawnym muszkieterem.

D’Artagnan wynajmuje służącego o imieniu Planchet i zamieszkuje w gospodzie pana Bonacieux. Chce dowiedzieć się czegoś więcej o swoich tajemniczych przyjaciołach. Planchet zaprzyjaźnia się z Grimaudem, służącym Atosa, Mousquetonem, służącym Portosa, oraz Bazinem, służącym Aramisa, jednak nie udaje mu się uzyskać zbyt wielu informacji na temat ich panów.

Mamy teraz rok 1626. D’Artagnan rozmawia z panem Bonacieux, który zdradza mu, że jego żona Konstancja, pokojówka i bliska przyjaciółka królowej Anny Austriaczki, została porwana przez człowieka, którego ściga d’Artagnan – nieznajomego z Meung. Niedługo potem pan Bonacieux zostaje aresztowany. Pewnej nocy d’Artagnan ratuje uciekającą przed gwardzistami Konstancję. Kobieta, która jest o trzydzieści lat młodsza od swojego męża, robi wrażenie na Gaskończyku. D’Artagnan ukrywa ją w swoim pokoju i udaje się do Luwru, gdzie sprowadza człowieka, który zabiera Konstancję. Ten człowiek radzi chłopakowi, aby zapewnił sobie alibi na tę noc.

D’Artagnan udaje się do kapitana de Tréville’a i przekręca czas na zegarze, aby stworzyć sobie alibi. W drodze powrotnej przypadkowo widzi, jak Konstancja zmierza do domu Aramisa. Kobieta otrzymuje od niego znak w postaci chusteczki i oddala się w innym kierunku. D’Artagnan postanawia śledzić panią Bonacieux, która szybko go rozpoznaje i błaga, aby go nie podążał, ponieważ dzieje się tu coś bardzo ważnego. Młody muszkieter obiecuje, że nie będzie jej śledził, ale niechcący znów na nią trafia i widzi, jak wyprowadza z domu Aramisa jakiegoś mężczyznę w płaszczu muszkietera – wygląda on jak Aramis. Zazdrosny d’Artagnan podąża za nimi i atakuje adoratora, którym okazuje się być George Villiers, książę Buckingham, premier Anglii. D’Artagnan przeprasza Anglika i osobiście eskortuje premiera do pałacu, gdzie spotyka się on z królową Anną Austriaczką, żoną Ludwika XIII. Zakochani rozmawiają przez chwilę i żegnają się czule, ponieważ Buckingham musi wracać do swojego kraju. Królowa prosi księcia, aby powrócił do Anglii, i obdarowuje go dwunastoma diamentowymi zapinkami, które kiedyś otrzymała od króla z okazji swoich urodzin. Buckingham wraca do Anglii.

W kolejnych wydarzeniach Richelieu, ambitny kardynał, aresztuje pana Bonacieuxa. Najpierw straszy go torturami i kazał zatrzymać go w Bastylii, a następnie zaprasza go do swojego gabinetu. Wkrótce otrzymuje raport od swojego człowieka z Meung, który dotyczy schadzki księcia Buckingham z królową Anną. Richelieu wysyła swoją agentkę, Milady, by ukradła dwie diamentowe zapinki księciu.

W międzyczasie pan Bonacieux zostaje wypuszczony, a kardynał rzekomo przeprasza go, ale w rzeczywistości czyni go swoim szpiegiem w sprawie żony. W tym samym czasie Atos przebywa w Bastylii, gdyż d’Artagnan wysłał Plancheta, by sprowadził jego przyjaciół muszkieterów, spodziewając się, że kardynał może wysłać nowych żołnierzy, aby schwytać Konstancję. Muszkieter zostaje aresztowany jako d’Artagnan w domu pana Bonacieux, ale interwencja kapitana de Tréville’a u samego króla doprowadza do jego uwolnienia. Richelieu jest wściekły, że muszkieterom udało się uniknąć więzienia, a zaczyna podsycać gniew Ludwika XIII przeciwko jego żonie, królowej Annie.

Król dowiaduje się, że królowa pisze listy i wysyła kanclerza, by przeprowadził rewizję. Jednak okazuje się, że przy niej jest tylko list do jej brata, króla Hiszpanii. Ludwik pragnie przeprosić żonę, a Richelieu doradza mu zorganizowanie balu, na którym królowa wystąpi z diamentami. Anna Austriaczka jest w niebezpieczeństwie, gdyż jej honor, a także pokój między Anglią a Francją, znajdują się w bardzo trudnej sytuacji.

Zgodnie z radą Konstancji, królowa decyduje się napisać list do księcia Buckingham. Konstancja chce powierzyć to zadanie swojemu mężowi, ale pan Bonacieux ujawnia się jako sługa kardynała. Na szczęście d’Artagnan pojawia się i zgadza się zawieźć list osobiście. Niedługo później d’Artagnan i Konstancja ledwo unikają aresztowania, gdyż człowiek z Meung, wezwany przez pana Bonacieuxa, miał zamiar ich schwytać. D’Artagnan musi się spieszyć i prosi o pomoc kapitana de Tréville’a, który wydaje mu przepustkę dla niego oraz Atosa, Portosa i Aramisa.

Muszkieterowie wraz ze swoimi służącymi wyruszają w podróż, ale po drodze zostają brutalnie rozdzieleni. Portos wdaje się w bójkę z jednym ze stronników kardynała i przegrywa. Przydrożni robotnicy otwierają ogień do muszkieterów i ranią Aramisa i Mousquetona, który postanawia wrócić do rannego pana. Aramis zostaje w przydrożnym zajeździe z Bazinem. Natomiast Atos zostaje oskarżony o fałszowanie monet przez karczmarza, którego ludzie kardynała wprowadzili w błąd. Atos musi stawić czoło żandarmom, dlatego d’Artagnan i Planchet muszą kontynuować podróż sami.

Aby przepłynąć morze, d’Artagnan potrzebuje glejtu, który musi być osobiście podpisany przez Richelieu. Muszkieter zostaje wyzwany na pojedynek przez sługę kardynała, hrabiego de Wardesa, i po zwycięstwie zabiera glejt. Dociera do Anglii, gdzie spotyka się z księciem Buckingham. Książę odkrywa, że dwie zapinki, które ukradła mu podczas balu hrabina de Winter (czyli Milady), są zaginione. Milady, tańcząc z księciem na balu, odcięła nożyczkami dwa diamenty, które książę nosił na ubraniu. Złotnik księcia szybko dorabia dwie dodatkowe zapinki, dzięki czemu d’Artagnan i Planchet zdążają na czas do królowej.

Podczas balu królowa pojawia się bez diamentów, tłumacząc się, że bała się ich zgubić. Król natychmiast każe jej wrócić z diamentami. Richelieu prezentuje królowi dwie zapinki, sugerując, że to królowa je zgubiła. Jednak Anna Austriaczka ma wszystkie zapinki na sobie. Kardynał tłumaczy się, że miał zamiar ofiarować je królowej. D’Artagnan otrzymuje od królowej pierścień. Ma również umówioną schadzkę z Konstancją na następny dzień, ale niestety zostaje porwana. Porywaczami są człowiek z Meung oraz pan Bonacieux, mąż Konstancji.

Zrozpaczony d’Artagnan odwiedza kolejno Portosa, który leczy się z ran, Aramisa, który po wyzdrowieniu rozważał zostanie księdzem, ale dowiedziawszy się, że jego ukochana nadal o nim myśli, rezygnuje z tych planów, oraz Atosa. Atos kara karczmarza, zamykając go w piwnicy wraz ze swoim sługą Grimaudem i pijąc z nim wino, jednocześnie blokując piwnicę przed gośćmi. D’Artagnan i Atos pija razem. W stanie upojenia alkoholowego Atos opowiada Gaskończykowi historię swojego przyjaciela, wielkiego pana, który poślubił piękną dziewczynę, ale gdy odkrył, że ma na ramieniu znamię w kształcie lilii, które oznaczało złodziejki i nierządniczki, sam zawiesił ją na drzewie. D’Artagnan domyśla się, że Atos właśnie opowiedział swoją własną historię.

Atos i d’Artagnan spotykają w karczmie lorda de Wintera (Anglika) i zaprzyjaźniają się z nim. Razem wracają do Paryża, zabierając ze sobą Portosa i Aramisa. D’Artagnan dowiaduje się, że został oficjalnie przyjęty do muszkieterów. Podczas mszy w kościele d’Artagnan i Portos dostrzegają piękną damę. Jest to lady Clarick, zwana także Milady de Winter, siostra męża lorda de Wintera, którą muszkieterowie już poznali. D’Artagnan zakochuje się w Milady. Podczas mszy Portos, aby zirytować swoją kochankę, która nie udzieliła mu finansowej pomocy podczas jego choroby, podaje wodę święconą Milady, co robi ogromne wrażenie na Gaskończyku. D’Artagnan podąża za nią i staje w jej obronie, gdy lord de Winter krzyczy na nią. Dochodzi do pojedynku pomiędzy Gaskończykiem a lordem, a d’Artagnan wychodzi zwycięsko. Lord zaprasza d’Artagnana do swojego domu, gdzie przebywa również Milady. Lord de Winter wkrótce odjeżdża, pozostawiając d’Artagnana z Milady. Wkrótce d’Artagnan dowiaduje się, że Milady romansuje zarówno z hrabią de Wardes – o czym informuje go zakochana w Gaskończyku służąca Milady, Ketty. Dzięki pomocy Ketty, d’Artagnan przechwytuje listy od Milady do hrabiego. Następnie podszywa się pod hrabiego i otrzymuje polecenie zabicia samego siebie – w zamian otrzymuje piękny pierścień, który Atos rozpoznaje jako rodowy skarb. Atos radzi przyjacielowi, by zrezygnował z Milady, ale d’Artagnan nie potrafi się z nią rozstać. D’Artagnan pisze do Milady jako de Wardes i obraża ją w liście. Milady wzywa go do siebie, a podczas namiętnej nocy namawia go, by zabił hrabiego de Wardes. Gaskończyk wyznaje swoje podstępne działania, a wtedy zdesperowana Milady próbuje go zaatakować nożem, odsłaniając rudą lilijkę na swoim ramieniu. D’Artagnan ucieka od niej i udaje się po pomoc do Atosa – pomaga mu w tym Ketty. Okazuje się, że Milady nie tylko jest szpiegiem kardynała Richelieu, ale również żoną Atosa. Ketty ucieka od swojej pani do d’Artagnana i prosi go o ukrycie. Aramis umożliwia dziewczynie pobyt u jednej ze swoich znajomych, która potrzebuje służącej.

W roku 1627 D’Artagnan postanawia dołączyć do innych muszkieterów w podróży pod La Rochelle, gdzie trwa oblężenie twierdzy protestanckiej przez króla i kardynała. Muszkieterowie szykują się do wojny, ale potrzebują odpowiedniego wyposażenia. Aramis i Portos zdobywają potrzebne rzeczy dzięki wsparciu finansowemu swoich kochanek, natomiast Atos i D’Artagnan używają pierścienia, który chłopak odzyskał (Atos sprzedał pierścień Żydowi, aby zdobyć ekwipunek dla siebie i swojego przyjaciela).

W tym samym czasie, wcześniej tego samego dnia, D’Artagnan mijają królewską karetę, z której wyłania się twarz Konstancji, dając mu pewność, że jego ukochana jest wciąż przy życiu. Na froncie dwóch zamaskowanych zbójów udających żołnierzy próbuje dokonać zamachu na D’Artagnana. Okazuje się, że zostali wysłani przez Milady. Obie próby nie powiodły się – podczas pierwszej ucieka, a podczas drugiej zabija jednego z napastników i pojmuje drugiego. Wkrótce po tym D’Artagnan otrzymuje kilka butelek wina od Atosa, Portosa i Aramisa. Jednak okazuje się, że wino jest zatrute, przysłane przez Milady. Złapany przez D’Artagnana bandyta wypija to wino i umiera.

Richelieu udaje się do oberży „Pod Czerwonym Gołębnikiem” w towarzystwie Atosa, Portosa i Aramisa. Przez rurę od pieca podsłuchują rozmowę kardynała z Milady de Winter. Celem rozmowy jest przekonanie księcia Buckinghama, by nie wspierał protestanckich buntowników w La Rochelle. W przypadku odmowy, Milady ma za zadanie go zabić. Milady żąda w zamian glejtu, który pozwoli jej zabić D’Artagnana i Konstancję, którą królowa uwolniła spod opieki kardynała i ukryła w klasztorze. Kardynał podpisuje dokument, który daje nieograniczone pełnomocnictwa posiadaczowi glejtu. Atos spotyka się z Milady, która rozpoznaje w nim swojego męża, hrabiego de La Fere, i grozi jej śmiercią, jeśli skrzywdzi D’Artagnana. Zabiera jej glejt, używając pistoletu jako argumentu.

Podczas oblężenia żołnierze zakładają, że Atos i jego przyjaciele utrzymają bastion św. Gerwazego aż do południa. Czwórka muszkieterów i Grimaud bronią bastionu, spożywając tam śniadanie i wytrzymując aż do południa. W tym czasie Atos przekazuje glejt D’Artagnanowi. Chłopak chce ostrzec księcia Buckinghama. Wstawia pierścień od królowej i wysyła listy do lorda de Winter oraz Marii Michon, „kuzynki” Aramisa. Maria zgadza się ostrzec królową i ujawnia miejsce ukrycia Konstancji – klasztor w Bethune, gdzie kobieta przebywa jako nowicjuszka. Muszkieterowie chcą ją uwolnić, ale czekają na pozwolenie, aby mogli ją odebrać z klasztoru. Wkrótce po tym przychodzi pozwolenie, przesłane przez Marię Michon.

Milady wyrusza w podróż do Anglii, jednak lord de Winter, mający wiedzę o jej misji oraz o fakcie, że otruła swojego męża, starszego lorda de Wintera, zamyka ją w swoim zamku. Przez kolejne pięć dni niewoli Milady potrafi uwieść oficera, Johna Feltona, który stał na straży. Wykorzystuje nawet jego słabość do siebie, udając przed nim, że jest skłonna popełnić samobójstwo. Dodatkowo wmawia mu, że książę Buckingham, który był jej porwaniem, zgwałceniem i nakazem wypalania liliowej plamy na jej ramieniu, jest zdrajcą sprawy protestanckiej. Felton uwalnia Milady, a następnie dokonuje zamachu na księcia, zadając mu ciężkie rany nożem, który wcześniej użyła przeciwko sobie. Krótko po tym Buckingham otrzymuje list od królowej ostrzegający go przed zamachem. Odsyła królowej szkatułkę z dwunastoma diamentowymi zapinkami, zachowując jednak szkatułkę oraz nóż, którym został zaatakowany przez Feltona, po czym umiera.

Milady ucieka do Francji i szuka schronienia we wsi Bethune. Tam spotyka Konstancję, która przebywa w klasztorze karmelitanek. Udając wroga kardynała, zyskuje jej zaufanie. Dowie się, że d’Artagnan wkrótce przybędzie po Konstancję. W tym czasie Milady spotyka się z agentem kardynała, hrabią Rochefortem, którym jest tajemnicza postać z Meung, poszukiwana przez d’Artagnana. Przekazuje mu raport dla Richelieu i wyjawia swoje plany zemsty na muszkieterach. Prosi hrabiego, aby odesłał jej swój powóz oraz przekazuje mu karteczkę z informacją, gdzie będzie na niego czekać. Niestety, Rochefort gubi tę karteczkę, która przypadkowo wpada w ręce D’Artagnana, który wraz z Atosem, Portosem i Aramisem wyrusza, aby odnaleźć Konstancję. W międzyczasie Milady manipuluje Konstancją, wmawiając jej, że ludzie Richelieu przebrani za muszkieterów przybędą, aby ją zabić. Konstancja, przerażona widokiem D’Artagnana i jego towarzyszy, nie jest w stanie poruszyć się z miejsca. Milady, niezdolna do uprowadzenia Konstancji, podaje jej truciznę ze swojego pierścienia, po czym ucieka. Konstancja umiera w ramionach swojego ukochanego. D’Artagnan, Atos, Portos i Aramis, do których przyłącza się lord de Winter, ruszają w pościg za Milady. W trakcie podróży Atos zabiera ze sobą kata z Bethune, którym okazuje się być kat z Lille, którego Milady wcześniej uwiodła i który stracił brata z jej powodu. Wszyscy razem dopadają Milady, korzystając z karteczki zgubionej przez Rocheforta. Za jej zbrodnie skazują ją na karę śmierci. Wyrok jest szczególnie spełniany przez kata z Lille, który z zemstą za śmierć swojego brata młodego księdza wykonuje egzekucję na Milady. Kobieta zostaje przewieziona na drugi brzeg rzeki Lys i tam jest ścięta.

Po powrocie do obozu, muszkieterowie stają w obliczu zagrożenia ze strony Richelieu, który pragnie zemsty za śmierć Milady. Jednak d’Artagnan ratuje ich i siebie, prezentując glejt, który otrzymał od kardynała jako dowód przynależności do Milady. W rezultacie Richelieu decyduje się na nagrodzenie d’Artagnana awansem na porucznika. Młody muszkieter chce jednak oddać tę nominację jednemu z trzech przyjaciół, jednak każdy z nich stanowczo odmawia. W konsekwencji to d’Artagnan zostaje porucznikiem.

Portos decyduje się na małżeństwo z owdowiałą prokuratorową Coquenard i opuszcza wojsko, skupiając się na nowym rozdziale swojego życia. Aramis również rezygnuje z kariery wojskowej i zostaje księdzem, wstępując do zakonu jezuitów. Planchet, wierny towarzysz d’Artagnana, również odchodzi od swojego pana i wstępuje do wojska, gdzie z czasem awansuje na stopień sierżanta.

Ostatecznie twierdza La Rochelle zostaje zdobyta przez wojska królewskie. W trakcie tych wydarzeń d’Artagnan poznaje hrabiego Rocheforta, tajemniczą postać z przeszłości, i trzykrotnie z nim się pojedynkuje, w każdym pojedynku odnosząc nad nim zwycięstwo. Z czasem między nimi rodzi się przyjaźń i wzajemne zrozumienie.

Pan Bonacieux, będący wcześniej szpiegiem kardynała, rzuca poważne wyzwanie wobec Richelieu i zostaje uwięziony w Bastylii, gdzie trafia za swoje działania przeciwko kardynałowi.

W ten sposób życie muszkieterów nabiera nowych kierunków, a każdy z bohaterów znajduje swoje własne drogi w nowych okolicznościach.