Co do zasady zdania wielokrotnie złożone składają się przynajmniej z trzech wypowiedzi składowych (mają więc min. 3 orzeczenia).
Przykład I: Dokonaj podziału poniższego zdania na poszczególne wypowiedzi składowe:
Nie spodziewałam się, że wakacje, na które tak długo czekałam, okażą się taką katastrofą.
Podział zdania na wypowiedzi składowe:
- 1 – nie spodziewałam się
- 2a/ 2b – że wakacje okażą się taką katastrofą
- 3 – na które tak długo czekałam
Za pomocą pytań, które zadajemy do poszczególnych wypowiedzi składowych, jesteśmy w stanie określić, które zdanie jest główne oraz podrzędne.
Analiza zdań wielokrotnie złożonych
Poniżej przedstawiona została instrukcja, która pozwoli nam dokonać analizy zdania wielokrotnie złożonego.
1. Na początku podkreśl wszystkie orzeczenia, które występują w zdaniu.
2.Następnie podziel zdanie wielokrotnie złożone na zdania składowe. Ponumeruj je.
3. Odszukaj zdanie nadrzędne oraz zdania podrzędne.
4. Narysuj wykres zdania wielokrotnie złożonego. Wskaż na części współrzędne oraz podrzędne.
5. Na koniec nazwij każdą część składniową.
Przykład II: Dokonaj analizy poniższego zdania:
Studiuje się nie po to, aby miło spędzać czas, lecz aby dowiedzieć się wielu rzeczy, które wykorzystamy w przyszłości.
Kiedy stawiamy przecinki w zdaniach wielokrotnie złożonych?
1. Jeżeli oddzielamy od siebie zdania współrzędnie złożone przeciwstawne oraz zdania współrzędnie złożone wynikowe, np. Zjadłabym to ciastko, ale nie mogę jeść tyle słodyczy, dlatego zdecyduję się na orzechy.
2. Pomiędzy poszczególnymi częściami składowymi zdań podrzędnie złożonych.
Kiedy nie stawiamy przecinków w zdaniach wielokrotnie złożonych?
1. Jeżeli oddzielamy od siebie zdania współrzędnie złożone łączne oraz zdania współrzędnie złożone rozłączne, np. Wczoraj Ola chciała zjeść ciasto i makaron lub kurczaka.
UWAGA! Jeżeli jednak w zdaniu powtarza się spójnik, wówczas stosujemy przecinki, np. Wczoraj Ola chciała zjeść i ciastko, i makaron, i pizzę.
0 komentarzy