Jeżeli nauczyłeś się już dodawać pisemnie, nauka odejmowania pisemnego nie powinna być dla ciebie trudna. Przeprowadzimy cię przez wszystkie kroki.
Tak jak w przypadku dodawania pisemnego jest kilka zasad, które przedstawiamy poniżej.
1. Zapisz liczby tak jak w przypadku odejmowania – z wyrównaniem do prawej strony, tak aby cyfry jedności były pod cyframi jedności, cyfry dziesiątek pod dziesiątkami, setki pod setkami itd. Zwróć uwagę na to, aby liczba tzw. odjemna (czyli ta, od której się odejmuje) znalazła się na górze. Odjemnik (czyli liczba, którą się odejmuje) zapisz poniżej.
2. Jeżeli cyfry liczby odjemnej są większe od cyfr odjemnika odejmij dolną cyfrę od górnej i zapisz wynik poniżej.
3. Jeżeli któraś cyfra odjemnej jest mniejsza od cyfry odjemnika musisz dokonać “pożyczyć” z kolejnej cyfry cyfry po lewej.
3. Pamiętaj, aby każde pisemne odejmowanie sprawdzać przynajmniej dwukrotnie. Ponadto po uzyskaniu wyniku możesz wykonać działanie odwrotne – dodaj do siebie liczbę wynikową i odjemnik. Ich suma powinna być równa odjemnej. Jeśli jest inaczej, popełniłeś gdzieś błąd. Wykonaj wtedy odejmowanie raz jeszcze.
Przykład
Odejmij 954 od 2763.
Krok 1.
Ustal, która liczba jest odjemną, a która odjemnikiem. Zapisz odjemną na górze, a odjemnik na dole. 2736 to odjemna, a 954 to odjemnik.
Krok 2.
Najpierw odejmij jedności. W tym wypadku jest to proste – od 6 odejmujesz 4. Wynik, czyli cyfrę 2, zapisujesz poniżej kreski wynikowej.
Krok 3.
Następna kolumna to dziesiątki, Tutaj niestety jest problem – nie możesz wykonać odejmowania 5 od 3. Koniecznie musisz pożyczyć jedną dziesiątkę z kolejnej kolumny setek – w ten sposób w kolumnie dziesiątek zamiast trójki masz 13, a w kolumnie setek zamiast 7 zostaje Ci 6. Zapisz zmiany czytelnie, aby nie popełnić błędu.
Krok 4.
Wykonaj odejmowanie – 13 minus 5 wynosi 8. Wynik odejmowania zapisz poniżej linii wynikowej.
Krok 5.
W kolumnie setek masz wykonać odejmowanie 6 minus 9. Niestety nie da się tego zrobić. Zatem znowu musisz najpierw “pożyczyć”, tym razem z cyfry tysięcy. Zapisz wyraźnie to zapożyczenie. Zapisz 1 nad kolumną setek i 1 nad kolumną tysięcy.
Krok 6.
Wykonaj odejmowanie. Po zapożyczeniu odejmij od 16 cyfrę 9. Wynik, czyli 7, zapisz poniżej.
Krok 7.
W linii tysięcy znajduje się tylko cyfra odjemnej, nie masz czego odejmować. W takim wypadku przepisz te cyfrę poniżej kreski wyniku. Pamiętaj, żeby wpisać tam cyfrę 1 – bo we wcześniejszych krokach pożyczyłeś jedynkę w cyfry tysięcy. Tak prezentuje się wynik:
Krok 8.
Aby sprawdzić, czy wynik jest poprawny wykonaj działanie odwrotne do odejmowania, czyli dodawania. Zapisz z wyrównaniem do prawej wynik odejmowania (1782) i odjemną (954). W działaniu wpisz znak dodawania.
Oblicz sumę tych dwóch liczb. Wynik działania wynosi 2736, czyli tyle ile odjemna. To znaczy, że odejmowanie wykonałeś poprawnie.
Zastosowanie w praktyce, czyli ćwiczenia:
Polecamy także:
0 komentarzy