Plansza przedstawia najważniejsze zasady pisowni wielką i małą literą w języku polskim. Po lewej stronie zaprezentowano sytuacje, w których stosujemy wielką literę: początek zdania, imiona i nazwiska ludzi, nazwy geograficzne oraz tytuły książek i filmów. Po prawej stronie opisano przypadki pisowni małą literą, takie jak nazwy pospolite (rzeczy, zwierząt, roślin), przymiotniki utworzone od nazw krajów czy nazwy dni tygodnia i miesięcy. Dzięki obrazkom i przykładom plansza ułatwia szybkie zrozumienie i zapamiętanie zasad pisowni.

1. Co rozwija ta plansza? (Cele edukacyjne)

Plansza wspiera rozwój:

• umiejętności poprawnego zapisu nazw własnych i pospolitych,
• rozróżniania sytuacji wymagających użycia wielkiej lub małej litery,
• świadomości językowej i zasad ortograficznych,
• umiejętności analizy zdania i identyfikacji jego elementów,
• staranności w pisaniu i redagowaniu tekstu,
• nawyku poprawnej interpunkcji i ortografii.

2. Jak wykorzystać planszę na zajęciach? (Praktyczne zastosowania)

• Wprowadzenie lub utrwalenie zasad pisowni nazw własnych.
• Analiza krótkich tekstów – wyszukiwanie wyrazów, które powinny zaczynać się wielką literą.
• Sortowanie wyrazów: uczniowie przyporządkowują je do kategorii wielka/mała litera.
• Tworzenie zdań zawierających nazwy geograficzne, ludzi i nazwy pospolite.
• Zajęcia rewalidacyjne – ćwiczenia w dostrzeganiu różnic między nazwami własnymi a pospolitymi.
• Praca w grupach: poprawianie błędów w przygotowanym przez nauczyciela tekście.
• Stała pomoc dydaktyczna na tablicy – szczególnie przy pisaniu z pamięci i ze słuchu.

3. Na jakie święta typowe i nietypowe nadaje się ta plansza?

• Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (21 lutego)
• Dzień Głośnego Czytania (29 września)
• Europejski Dzień Logopedy (6 marca)
• Tydzień Pisania i Czytania
• Dni tematyczne: „Nazwy własne i pospolite”, „Poprawne pisanie”
• Konkursy językowe i polonistyczne

4. Grupa wiekowa i poziom trudności

• Wiek: 7–11 lat (klasy 1–4)
• Poziom trudności: łatwy/średni
• Polecane również dla uczniów ze SPE:
• trudności w pisaniu i czytaniu,
• potrzebujące wsparcia wizualnego,
• mające problemy z analizą struktury zdania.

5. Pomysły na rozszerzenie tematu / dodatkowe aktywności

• Poprawianie błędnie zapisanych zdań (np. „w poniedziałek jadę do warszawy”).
• Tworzenie list: imiona, miasta, nazwy pospolite – uczniowie zapisują je w odpowiednich kolumnach.
• Zabawa „Kto to? Co to?” – uczniowie rozpoznają nazwę własną lub pospolitą.
• Uczniowie tworzą krótkie historyjki zawierające nazwy pisane wielką i małą literą.
• Karty pracy z miejscami do poprawy pisowni.
• Quiz na tablicy: wielka czy mała litera?
• Ćwiczenia na mapie: wyszukujemy nazwy geograficzne i zapisujemy je poprawnie.

6. Z czym łączyć tę planszę? (Powiązane materiały)

• Plansze o częściach mowy i zasadach ortografii (ó/u, rz/ż, ch/h, „nie”).
• Karty pracy z pisownią wielką i małą literą.
• Dyktanda językowe.
• Materiały dotyczące budowy zdania (początek zdania, wielka litera).
• Prezentacje polonistyczne o nazwach własnych.