Poznajemy głoski, samogłoski i spółgłoski

Plansza w przystępny i wizualny sposób wyjaśnia, czym są głoski oraz jak dzielimy je na samogłoski i spółgłoski. Pokazuje różnicę między dźwiękami otwartymi a tymi, które powstają z przeszkodą w ustach, ilustrując to prostymi przykładami (balonik, bramka). Dodatkowo przedstawia mechanizm łączenia głosek w sylaby na przykładzie puzzli M + A. Materiał pomaga dziecku zrozumieć podstawy budowy słów i przygotowuje do nauki czytania.

1. Co rozwija ta plansza? (Cele edukacyjne)

• Plansza wspiera rozwój:
• świadomości fonologicznej i słuchu fonemowego,
• umiejętności dzielenia słów na głoski oraz łączenia ich w sylaby,
• rozróżniania samogłosek i spółgłosek,
• wiedzy o podstawowych elementach języka,
• prawidłowej artykulacji głosek,
• przygotowania do nauki czytania metodą analityczno–syntetyczną.

2. Jak wykorzystać planszę na zajęciach? (Praktyczne zastosowania)

• Wprowadzenie tematu „głoski – samogłoski – spółgłoski”.
• Ćwiczenia głoskowania słów (np. DOM, MAMA, OKO).
• Tworzenie sylab z kartoników (np. MA, KO, LO).
• Porównywanie dźwięków otwartych i dźwięków z przeszkodą.
• Zabawy ruchowe: dzieci skaczą w prawo przy samogłosce, w lewo przy spółgłosce.
• Zajęcia z dziećmi ze SPE – wsparcie w różnicowaniu głosek.
• Praca indywidualna z dzieckiem mającym trudności w czytaniu.
• Pomoc w kąciku językowym jako stała wizualna ściąga.

3. Na jakie święta typowe i nietypowe nadaje się ta plansza?

• Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (21 lutego)
• Europejski Dzień Logopedy (6 marca)
• Dzień Głośnego Czytania (29 września)
• Światowy Dzień Książki (23 kwietnia)
• Dzień Kropki
• Szkolne święta czytelnicze
• Tydzień języka polskiego
• Zajęcia tematyczne: „Uczymy się czytać”, „Zabawy z głoskami”

4. Grupa wiekowa i poziom trudności

• Wiek: 6–9 lat (klasy 1–3)
• Poziom trudności: łatwy
• Polecane również dla dzieci ze SPE:
• trudności w czytaniu,
• opóźniony rozwój mowy,
• potrzeba dodatkowego wsparcia wizualnego.

5. Pomysły na rozszerzenie tematu / dodatkowe aktywności

• Rytmiczne klaskanie głosek i sylab.
• Zabawa „Samogłoska czy spółgłoska?” – dzieci podnoszą odpowiednią kartę.
• Tworzenie własnych puzzli sylabowych.
• Głosowe zagadki: nauczyciel wydaje dźwięk, dziecko ocenia rodzaj głoski.
• Kolorowanie liter: samogłoski na czerwono, spółgłoski na niebiesko.
• Zapisywanie prostych słów z podziałem na głoski.
• Wyszukiwanie głosek w imionach dzieci z klasy.

6. Z czym łączyć tę planszę? (Powiązane materiały)

• Plansze o sylabach, samogłoskach i spółgłoskach twardych/miękkich.
• Karty pracy z głoskowaniem i sylabizacją.
• Prezentacje multimedialne o budowie wyrazów.
• Interaktywne gry i quizy polonistyczne.
• Materiały do nauki czytania metodą sylabową.