Tabliczka mnożenia to jedno z podstawowych zagadnień matematycznych, którego opanowanie jest kluczowe dla dalszego rozwoju umiejętności rachunkowych u dzieci. Jednak nauka jej może być trudna i monotonna, jeśli ogranicza się wyłącznie do mechanicznego powtarzania. Dlatego warto wprowadzić do procesu nauki elementy zabawy i gry, aby uczynić ten proces ciekawszym, angażującym i bardziej efektywnym. Przedstawiamy propozycje różnorodnych gier i zabaw, które pomogą dzieciom w przyswojeniu i utrwaleniu tabliczki mnożenia. Wprowadzanie i utrwalanie tabliczki mnożenia może być dla wielu dzieci trudnym wyzwaniem. Jednak odpowiednio dobrane zabawy i gry mogą uczynić ten proces przyjemnym, angażującym i skutecznym. W artykule przedstawiamy różnorodne pomysły na aktywności, które pomogą dzieciom opanować mnożenie w sposób naturalny i z przyjemnością.
1. Gra w „mnożeniowe bingo„
Jak grać:
Każde dziecko otrzymuje planszę z losowo wypisanymi wynikami działań z tabliczki mnożenia (np. 12, 36, 20, 48 itp.). Nauczyciel lub rodzic losuje i podaje działania (np. 6 x 6, 4 x 5), a dzieci zakreślają na swoich planszach odpowiednie wyniki. Osoba, która jako pierwsza zakreśli całą linię, krzyczy „Bingo!”.
Przykład:
Na planszy dziecka znajdują się liczby: 9, 24, 15, 49, 36. Nauczyciel podaje działanie „3 x 3”, a dziecko zakreśla liczbę 9. Zabawa trwa do momentu, aż jedno z dzieci zakreśli pełny wzór (np. linię poziomą lub pionową).
2. Wyścig mnożenia
Jak grać:
Ułóżcie na podłodze planszę z ponumerowanymi polami od 1 do 20 (lub więcej). Każde dziecko rzuca kostką, aby poruszać się po planszy. Aby wykonać ruch, musi poprawnie rozwiązać działanie z tabliczki mnożenia. Jeśli się pomyli, traci kolejkę.
Przykład:
Dziecko stoi na polu numer 7 i wyrzuca na kostce 4. Nauczyciel podaje działanie „7 x 4”. Jeśli dziecko poprawnie odpowie „28”, przesuwa się o cztery pola naprzód.
3. Karty z mnożeniem – na przykład ja mam kto ma
Jak grać:
Przygotuj karty z działaniami na jednej stronie i wynikami na odwrocie. Dzieci losują karty i muszą podawać wyniki. Każda poprawna odpowiedź daje im punkt, a osoba z największą liczbą punktów wygrywa.
Przykład:
Dziecko losuje kartę z działaniem „8 x 7”. Musi podać odpowiedź „56”, aby zdobyć punkt. Jeśli odpowie błędnie, karta wraca do puli.
4. Balonowe mnożenie
Jak grać:
Na balonach wypisz działania z tabliczki mnożenia. Podczas zabawy dzieci rzucają balon w powietrze, starając się nie dopuścić do jego upadku, a jednocześnie podają poprawne wyniki zapisanych działań.
Przykład:
Dziecko odbija balon, na którym napisano „6 x 8”, i odpowiada „48”, zanim balon opadnie na podłogę.
5. Tabliczka mnożenia na czas
Jak grać:
Przygotuj zestaw łatwych działań i mierzyć czas, w jakim dzieci udzielają odpowiedzi. Dla urozmaicenia można wprowadzić element rywalizacji między dziećmi lub klasami.
Przykład:
Dziecko dostaje 10 działań: „2 x 3”, „4 x 5”, „6 x 7”, itd. Mierzymy czas, a na koniec podajemy wyniki i zwycięzcę.
6. Mnożeniowy detektyw
Jak grać:
Schowaj w pokoju kartki z wynikami działań. Dzieci otrzymują kartkę z działaniami, np. „5 x 4”. Ich zadaniem jest znalezienie kartki z wynikiem i dopasowanie jej do swojego działania.
Przykład:
Dziecko otrzymuje działanie „9 x 6”. Wyszukuje w pokoju kartkę z liczbą „54” i przynosi ją nauczycielowi.
7. Gra w statki z mnożeniem
Jak grać:
Dwie osoby rysują plansze do gry w statki. Aby oddać strzał w wybrane pole, gracz musi poprawnie rozwiązać działanie. Jeśli odpowiedź jest błędna, strzał nie trafia.
Przykład:
Gracz chce trafić w pole B4 i musi rozwiązać działanie „8 x 5”. Jeśli odpowie „40”, trafia w statek przeciwnika.
8. Mnożeniowa siłownia
Jak grać:
Każde poprawne rozwiązanie działania jest „zadaniem sportowym”, np. 5 przysiadów, 10 skoków czy 3 pompki.
Przykład:
Dziecko odpowiada poprawnie na „7 x 6”, podając wynik „42”, i wykonuje 7 przysiadów.
9. Gra w „Memory” z tabliczką mnożenia
Jak grać?
Przygotuj zestaw kart: na jednej karcie zapisujesz działanie (np. 3 × 4), a na drugiej wynik (12). Karty tasujesz i układasz na stole obrazkami do dołu. Gracze odkrywają po dwie karty, starając się dopasować działanie do wyniku.
Przykład:
Ania odkrywa karty: 6 × 7 i 42. To para! Odkłada je na bok i zdobywa punkt. Następnie kolej przechodzi do kolejnego gracza.
Dlaczego warto?
Gra w „Memory” rozwija pamięć, koncentrację i pomaga utrwalać wyniki mnożenia w przyjemny sposób.
10. „Łowienie liczb”
Jak grać?
Przygotuj zestaw papierowych rybek z zapisanymi wynikami działań oraz wędkę (np. kijek z magnesem na końcu). Na kartkach w kształcie rybek zapisz wyniki działań (np. 15, 20, 24), a na kartach dla gracza – działania (np. 5 × 3, 4 × 6). Dziecko „łowi” rybki, dobierając odpowiednie wyniki do działań.
Przykład:
Kuba losuje działanie 4 × 5. Łowi rybkę z wynikiem 20 i sprawdza, czy jest poprawna.
Dlaczego warto?
Łowienie liczb angażuje motorykę, wprowadza element rywalizacji i sprawia, że nauka staje się ekscytująca.
11. „Bieg po mnożenie”
Jak grać?
Na podłodze rozmieszczone są kartki z działaniami i wynikami (osobno). Dziecko biega od kartki do kartki, łącząc pary. Aby dodać rywalizację, możesz wprowadzić stoper lub rywalizację w parach.
Przykład:
Na podłodze znajduje się kartka z działaniem 6 × 8 oraz wynik 48. Dziecko musi jak najszybciej połączyć je w parę.
Dlaczego warto?
Ruch i rywalizacja motywują dzieci do szybszego zapamiętywania wyników.
12. Kostkowe mnożenie
Jak grać?
Potrzebujesz dwóch kostek. Dzieci rzucają nimi jednocześnie, a ich zadaniem jest pomnożyć liczby wyrzucone na kostkach. Możesz przydzielać punkty za poprawne odpowiedzi lub dodatkowe za szybkość.
Przykład:
Basia rzuca kostkami i uzyskuje 4 i 6. Mówi: „4 × 6 = 24”. Zdobywa punkt!
Dlaczego warto?
Zabawa rozwija refleks, uczy szybkiego liczenia i zachęca do rywalizacji w duchu fair play.
13. Mnożeniowy kręciołek
Jak grać?
Przygotuj koło fortuny z liczbami od 1 do 10 oraz drugie koło z mnożeniem (np. ×2, ×3, ×4). Dziecko kręci dwoma kołami jednocześnie i wykonuje działanie, które wypadnie.
Przykład:
Na kole z liczbami wypada 7, a na kole mnożenia ×8. Dziecko liczy: „7 × 8 = 56”.
Dlaczego warto?
Element losowości zwiększa zaangażowanie, a różnorodność działań pozwala ćwiczyć wszystkie wartości tabliczki mnożenia.
14. Tabliczkowe bingo
Jak grać?
Przygotuj plansze bingo z wynikami działań (np. 12, 16, 25). Dzieci otrzymują karty z działaniami (np. 3 × 4, 4 × 4, 5 × 5). Prowadzący podaje działanie, a dzieci zakrywają odpowiedni wynik na swojej planszy.
Przykład:
Prowadzący mówi: „4 × 4”. Dziecko zakrywa na swojej planszy liczbę 16. Kto pierwszy zakryje całą linię, wygrywa!
Dlaczego warto?
Bingo uczy koncentracji, integruje grupę i pozwala na zabawę w większym gronie.
15. Skakanie po liczbach
Jak grać?
Na chodniku lub podłodze narysuj (lub ułóż) liczby – wyniki działań. Dziecko skacze z liczby na liczbę zgodnie z podanym przez nauczyciela działaniem.
Przykład:
Nauczyciel mówi: „3 × 3”. Dziecko skacze na liczbę 9.
Dlaczego warto?
Zabawa angażuje ruch, pomaga w koordynacji oraz utrwala wyniki tabliczki mnożenia.
16. Karty pracy na mnożenie z zagadkami
Jak grać?
Przygotuj karty pracy z łamigłówkami opartymi na mnożeniu. Mogą to być np. labirynty, w których dziecko wybiera odpowiednią ścieżkę, aby dotrzeć do wyniku, lub zadania w stylu: „Znajdź działanie, którego wynik to 36”.
Przykład:
Dziecko otrzymuje kartę pracy z pytaniem: „Które działanie ma wynik 24?” Na liście są: 6 × 4, 5 × 5, 8 × 3. Odpowiedź: 6 × 4.
Dlaczego warto?
Łamigłówki rozwijają logiczne myślenie, uczą analizowania i utrwalają wyniki.
Tabliczka mnożenia wcale nie musi być nudna! Dzięki różnorodnym zabawom i grom dzieci mogą uczyć się poprzez zabawę, rozwijając jednocześnie różne umiejętności, takie jak logiczne myślenie, refleks, koordynacja ruchowa czy pamięć. Proponowane aktywności można dostosować do wieku i poziomu zaawansowania dzieci, co czyni je uniwersalnym narzędziem w pracy nauczyciela czy rodzica. Wprowadzenie elementu gry do nauki mnożenia sprawia, że dzieci chętniej się angażują, a efekty nauki są trwalsze.
